ارزیابی خصوصیات هیدرولیکی قطره چکانهای ساخت داخل

چگونگی کار خروجیها یکی از عوامل اصلی تعیین کننده راندمان یک سیستم آبیاری قطره ای است. در طراحی اینگونه سیستمها برای رسیدن به راندمان آبیاری بالا قطره چکانهای مورد استفاده باید از یکنواختی بالایی برخوردار باشند. متأسفانه واقعیت امر حکایت از عدم یکنواختی در اکثر سیستمهای طراحی و بهره برداری شده می نماید. مشخص نمودن پارامترهای هیدرولیکی قطره چکانها کمک مؤثری به طراحی بهینه نموده و باعث بهبود کارآیی آبیاری قطره ای می شود. در این تحقیق خصوصیات فنی و هیدرولیکی انواع قطره چکانهای ساخت داخل و خارج کشور مورد ارزیابی قرار گرفت، قطره چکانهای مورد مطالعه در این تحقیق 9 نمونه (هفت نمونه ساخت داخل و دو نمونه ساخت خارج) و از هر نمونه 48 عدد بطور تصادفی از میان 100 عدد قطره چکان انتخاب و مورد آزمایش قرار گرفت. از قطره چکانهای انتخابی پنج نمونه طولانی مسیر (long path)، دو نمونه تنظیم کننده فشار (pressure compensating) و دو نمونه روزنه ای (orifice) ساده می باشند. پس از انجام آزمایش های لازم پارامترهایی نظیر توان جریان (x)، ضریب تناسب قطره چکان (k)، رابطه دبی فشار (q-h)، ضریب تغییرات ساخت قطره چکان (Cv)، یکنواختی پخش (EU) حداکثر تغییرات فشار مجاز در سیستم (Dh/h)، ضریب تغییرات تخلیه قطره چکان (Vqs)، یکنواختی آماری (Us)، ضریب تغییرات تخلیه قطره چکان از جنبه هیدرولیکی (Vqh) و ضریب تغییرات عملکرد قطره چکان (Vpf) در محدوده فشاری 5 الی 20 متر تعیین گردیدند. پارامترهای حاصله بر اساس استانداردهای ASAE)) سیستمهای آبیاری میکرو (Micro-irrigation) ارزیابی گردیدند. پارامترهای (?h/h,EU,Cv,k,x) در شش بار فشار مختلف (5، 8، 10، 12، 15 و m20) بصورت تفکیکی مشخص و مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس برای تعیین رابطه بهینه دبی- فشار از چهار معادل نمائی- توان، لگاریتمی، خطی استفاده و بهترین معادله انتخاب گردید. پارامترهای ارزیابی عملکرد قطره چکان نظیرVqf,Vqh,Us,Vqs با استفاده از 16 عدد از هر قطره چکان در محدوده با فشار 10 الی 12 متر با توجه به خصوصیات هیدرولیکی قطره چکانها مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت پس از انجام آزمایشهای لازم و تعیین کلیه پارامترهای فوق الذکر، قطره چکانهای نمونه بر اساس تعاریف طبقه بندی توصیف شده بر حسب عبارات (عالی، خوب (متوسط)، نسبتا خوب (مرز خوب و ضعیف)، ضعیف، غیر قابل قبول) تفسیر و مورد ارزیابی قرار گرفت. در ارزیابی بعمل آمده از 9 نمونه قطره چکان مورد آزمایش، سه نمونه عالی، یک نمونه در حد خوب، یک نمونه در حد ضعیف تا غیر قابل قبول و سه نمونه غیر قابل قبول مشاهده گردید.